China maakt zich zorgen om Europa. Was een kwestie van tijd zal menigeen zeggen maar het voelt toch raar dat een land dat altijd als ‘tweede wereldland’ is weggezet, zijn zorgen uitspreekt over de ‘eerste wereldlanden’. Mevrouw Merkel mocht deze bezorgdheid als vertegenwoordiger van de Europese Eurocrisis in ontvangst nemen van de Chinese premier Wen Jiabao tijdens haar bezoek deze maand aan het communistische land.

De bezorgdheid is begrijpelijk. In 2011 exporteerde China voor U$ 356 miljard naar Europa en was daarmee het grootste exportgebied. Een Chinese Renminbi (of Yuan zoals je wilt) die t.o.v. een Euro duurder wordt, kan de export in gevaar brengen. De koersontwikkeling in 2012 laat nog geen schokkende ontwikkeling zien (de Yuan is 2,5% duurder geworden) maar het kan een start zijn. Moet gezegd dat de Renminbi door de Chinese machthebbers aan de U$-dollar en daarmee min of meer aan de Euro is gekoppeld dus van een echte marktwerking is geen sprake. Maar met een blijvend kwakkelend Europa en herstellend Amerika kan het last krijgen van een grotere wig tussen deze twee munten.

Maar er is meer. Bekend is dat China al jaren zijn valuta-overschotten investeert in Amerikaanse staatsobligaties. De teller staat op een waarde van ruim U$ 1.000 miljard. De laatste jaren heeft China zijn overtollige valuta echter ook aangewend om te investeren in Europa. En dan niet alleen in staatsobligaties maar juist in de vorm van bedrijfsovernames en investeringen in nieuwe bedrijven. Instituut Clingendael heeft uitgedokterd dat deze investeringen vanaf 2003 met gemiddeld 55% zijn gestegen tot U$56 miljard in 2009. Het Clingendael rapport laat tot de verbeelding sprekende namen langskomen: Volvo Cars is tegenwoordig eigendom van het Chinese Zhejiang Geely en het Hongkongse conglomeraat Hutchison Whampoa is eigenaar van de drogisterijketen Kruidvat en ECT, het grootste container- overslagbedrijf in de Rotterdamse haven. De Chinese rederij COSCO investeerde onlangs 4,2 miljard dollar in de haven van Piraeus.

China is als tweede economie ter wereld op meerdere fronten een wereldspeler geworden. En dan is het best lastig het juiste evenwicht te vinden tussen belangen dicht bij huis en belangen overzee. Het lijkt erop dat China zich niet alleen meer kan richten op het voeren van oppositie en meer mondiale verantwoordelijkheid moet gaan nemen. De Chinese muur gaat China uiteindelijk zelf afbreken. Mevrouw Merkel kan meneer Jiabao vast nog wat tips geven.