Het toverwoord “Cruijf” hoor ik al jaren niet meer als een buitenlandse taxichauffeur om een praatje verlegen zit. De gemiddelde Nederlander komt er ook zelf niet meer mee op de proppen. Er zijn andere wapenfeiten waar wij als bewoners van de lage landen trots op zijn en die het ons iets makkelijker maken de lange rug te rechten. Zelfs in de periode die we als crisis bestempelen (zonder te weten wat er nog aan zit te komen), zien we mogelijkheden ons in positieve zin te onderscheiden. In een staatje met “rentelasten als percentage van het bbp” komt Nederland naar voren als beste jongetje van de klas en ons werkloosheidspercentage is het laagste van de Eurozone. Kijk, dat zijn kreten waar de taxichauffeur op zit te wachten.

Geen wonder dus dat Rutte zich tussen de Europese machthebbers zelfverzekerd en met een ongrijpbaar glimlachje presenteert. Dat juist hij roept om straf voor klasgenoten die stout zijn geweest, heeft iets weg van klikken. Aan de andere kant moet je met een lekkend dak ook weer niet te lang naar de Franse overbuurman staren die dwars door zijn AAA-dak heen kan kijken.

De bekende Hollandse nuchterheid zal zeker iets met de relatief goede positie van ons land te maken hebben. We houden niet zo van uitslovers en omdat we nogal boven op elkaars lip zitten, straffen we dat ook snel af. Buitenlandse excessen halen daardoor snel de media, als voorbeelden van afgegleden zondaars. Nu is €9 miljoen per jaar voor het opkrikken van de reputatie van een verwarde Kazachstaanse president ook best veel natuurlijk; zelfs voor iemand als Tony Blair. En dat Goldman Sachs met een verlies van $393 miljoen in het derde kwartaal nog steeds een gemiddeld salaris van $3 ton betaalt, komt in de lage landen ook niet lekker binnen.

Maar die gunstige grondhouding wankelt. Niet door ondernemers die met goed gevulde zakken rondlopen; dat zijn we met al die banken wel gewend. Het is de garde die van ons het goede voorbeeld moet geven. Oud-premier Balkenende bijvoorbeeld die niet voor niets zijn naam aan het maximale publiek geaccepteerde overheidssalaris verbonden heeft. En wat doet onze normen en waarden koning? Hij schaft een Porsche Panamera aan! Met heel veel opties. En als klap op de vuurpijl: een hybride variant omdat hij als partner bij E&Y “verantwoordelijk ondernemen” in de portefeuille heeft.

Het zal het “ik-tijdperk zonder gêne” zijn dat definitief zijn intrede doet. Vanuit dat defensieve schuttersputje zeggen we ook liever wat niet mag in plaats van dat we kansen creëren en groei stimuleren. De Tweede Kamer heeft deze week acht financiële “dat mag niet” wetten afgetikt (record!) en de MiFID-II voorstellen beloven nog meer wettelijke verboden. Eurocommissaris Barnier vertelt zelfs met droge ogen dat hij serieus nadenkt over een spreekverbod voor kredietbeoordelaars als die op een “ongelegen moment” negatieve signalen over een land gaan afgeven. Lijkt me goed als Jan Peter een taxibordje op z’n nieuwe aanwinst zet  en rondjes gaat rijden in Brussel. Kan hij uitleggen hoe dat zit met die Nederlandse “common values”.