Spierballentaal verergert crisis
Een vriend van mij nam op een dinsdag een moeilijke beslissing: hij legde zijn publiek ambtelijke functie neer. Iemand die bereid was zijn verantwoordelijkheid te nemen, zoals dat dan zo plechtig heet. Hoewel de dag nog niet ver gevorderd was, leek een borrel op zijn plaats. Het plaatselijke bruine café had zijn deuren gelukkig al geopend en werd onverwachts de plek waar relativering haast tastbaar werd toen het tweede vliegtuig live de zuidelijke toren van het WTC binnenvloog. “Nine Eleven” was plotsklaps meer dan een datum. Exact een jaar later werd zijn dochter geboren.
Het duo Knevel & Van den Brink, de treurige zomervervangers van Pauw & Witteman, voeren twee dagen voor de negende herdenkingsdag van 9/11 een bedenkelijke discussie met Amerika-deskundige en wijnliefhebber Maarten van Rossem. De classificaties “poppenkast” en “kletskoek” worden meermaals gebruikt en het wordt gênant als serieus gebakkeleid wordt of de kredietcrisis niet erger is dan de aanslagen 10 jaar geleden. Gesteld wordt dat we door de crisis geen 3.000 slachtoffers hoeven te begraven met als tegenargument dat heel wat mensen door de financiële misère voortijdig uit het leven zijn gestapt.
Relativeren is een geweldig hulpmiddel om met moeilijke situaties om te gaan of ons door lastige tijden te worstelen. Mits bepaalde grenzen niet worden overschreden, zoals het EO-duo dat wel deed. Het zelfde geldt voor humor (niet gepast net na de aanslagen totdat Bush zelf grappig uit de hoek kwam) en kordate uitspraken. Een ferm en concreet standpunt biedt mensen in onzekere tijden immers een stukje houvast en zekerheid; de exacte inhoud doet er dan wat minder toe.
Helaas is in de categorie “kordate uitspraken” de grens nog niet duidelijk en worden er op zijn zachts gezegd wat domme oneliners de wereld in geslingerd. Premier Rutte legde zo’n uitspraak vorige week zelfs formeel vast in een brief aan de 2e kamer: “Bij wanprestatie moet een land uit de Euro gezet worden”. Veel ophef in het buitenland tot gevolg en een slappe verklaring dat dat eigenlijk alleen een theoretisch varhaal is. Maar Mark bevindt zich in goed gezelschap. De heer Rösler, Duitse minister van economie, vond het nodig te verklaren dat hij een faillissement van Griekenland niet uitsluit. Ook uit die hoek volgden vervolgens verzachtende woorden maar het leed was al geschied. Jamie Dimon ten slotte, topman bij J.P. Morgan, zinspeelt op een vertrek van de VS uit het Basel Comité omdat de nieuwe kapitaal- en liquiditeitseisen “anti VS” zouden zijn. Niet handig. De beurzen kunnen weer een rode dag bijschrijven.
In hoeverre deze uitspraken als “juist” of “terecht” kunnen worden beschouwd, doet in dit opzicht niet ter zake. De eigenaren onderschatten de impact die hun kreet kan hebben en denken daarmee te veel aan hun eigen parochie. Niet helemaal onlogisch: in moeilijke tijden zorgen we eerst voor onszelf en wij zijn misschien simpelweg in de volgende fase van de crisis terechtgekomen.