Bestuurders van grote banken gaan een bijzondere tijd tegemoet. Niet gezegd hebbende, dat de afgelopen periode het stempel “normaal” en “business as usual” verdient. Integendeel. De financiële sector als geheel heeft een ware storm moeten doorstaan en windstil is het nog allerminst. Maar voor bestuurders van écht grote banken, die vaak als ‘systeembanken’ worden aangeduid, hangt er iets extra’s in de lucht. En het bijzondere is, dat dat een sterk persoonlijk tintje heeft.

De mondiale toezichthouders worstelen nog steeds met de vraag hoe ze banken er toe kunnen zetten verantwoord met de aan hen toevertrouwde middelen om te gaan. Ontplooide initiatieven als Basel 3, Code Banken, het commandoteam van DNB en het keurslijf voor bankiersbonussen dragen daar zeker aan bij. En toch kunnen de (zoals dat vanaf 1 januari a.s. heet) European Supervisory Authorities nog niet probleemloos in slaap komen. De nachtmerrie van een losgeslagen systeembank, die ondanks alle checks & balances de financiële wereld omver trekt, doemt nu en dan toch weer op. Het nieuws dat banken met grotere financiële buffers mogelijk juist meer risico nemen, zal niet als rustgevend verhaaltje voor het slapen gaan zijn ervaren.

Op het gebied van risicoattitude staat de bankier van de oude stempel model. In het belang van de klant moet de focus gericht zijn op de lange termijn. Geen korte termijn winstpakkers of aandeelhouderswaarde als speerpunt. Beheren van de activa als goed huisvader. Waken over de spulletjes alsof ze van jezelf zijn.

Een rechtstreeks financieel verband tussen bestuurder en klant is het slot op de toezichtsdeur. In positieve zin is die er natuurlijk al (bonus, tantième, winstdeling, opties, aandelen); de negatieve variant maakt het verhaal af. En de bestuurder een risicobewust bankier.

De nieuwe commissaris van DNB, Jaap van Manen, geeft aan dat dat geen utopie is. Hij wordt geschetst als “praktisch iemand” die denkt aan het “persoonlijk aansprakelijk stellen van bankbestuurders als inperking van risicobereidheid”. Een manier van denken die wel iets weg heeft van de AFM-wens van vorige week voor een “gezond-verstand-check”. En de broodheer van beide toezichthouders, de kersverse minister van Financiën Jan Kees de Jager, spant de kroon met pragmatisch handelen door provisies in de verzekeringsbranche te verbieden. De toon is gezet.