Taal is dynamisch. Niet zo verwonderlijk als je bedenkt, dat taal feitelijk een hulpmiddel is om te kunnen communiceren en de communicatiebehoefte continu aan verandering onderhevig is. Dat levert op de (hele) lange termijn nieuwe talen en ingeburgerde dialecten op; op de korte termijn prachtige nieuwe woorden en aangepast taalgebruik.

Zo organiseert Van Dale (van de bekende Dikke Van Dale) jaarlijks een ‘woord-van-het-jaar-verkiezing’ (met als winnaar in 2009 “ontvrienden”) en is er een (internet)plek om irritatie te uiten over gebruikte uitdrukkingen (waar de kreet “hun hebben” er vorig jaar met de eerste prijs vandoor ging). Met name de jongere generatie experimenteert met het gebruik van bestaande woorden en past dat en masse toe tijdens het sms’en en twitteren. Op www.smstaal.nl is zelfs een heus woordenboek terug vinden van deze nieuwe taal (DDWW).

Bijna vanzelfsprekend kent dynamiek ook een keerzijde. De lading van bepaalde woorden en uitdrukkingen boet sterk in aan kracht en verliest haar waarde. Van een drieletterige krachtterm van het vrouwelijke soort bijvoorbeeld kijken we vandaag de dag al lang niet meer op. Zeker niet in de laatste plaats omdat een groot deel van de sprekende Nederlanders dit woord achteloos en snel gebruikt. Kwestie van gewenning waarschijnlijk.

Het zelfde lot heeft de uitspraak “sorry” moeten ondergaan. Waar dit in het verleden borg stond voor een gemeende schuldbekentenis en dito spijtgevoelens, is het een stukje nietszeggend gereedschap geworden voor de commercieel medewerker met de juiste cursus op zak. Ook hier is een woord aan slijtage onderhevig en wordt dat proces door de veelal onpersoonlijke digitale communicatie versterkt.

Voor communicatie met effect komen hier twee aandachtspunten uit naar voren: spreek mét elkaar en niet tegen elkaar (ga letterlijk om tafel zitten) en wees zuinig met het gereedschap.